Bladmetaal-Vergulden
Meubels en accessoires vergulden en verzilveren
Met bladmetaal in goud, zilver of koper, kun je een prachtig verguld of verzilverd effect aanbrengen op meubels en woonaccessoires. Vergulden of verzilveren met bladmetaal is heel geschikt voor spiegel- en schilderijlijsten, vazen, lampen, accenten, details en houtsnijwerk op meubels, schilderijen, beelden, mixed media projecten, etc.
Hoe gebruik je bladmetaal?
Lijkt het je heel leuk om eens met bladmetaal te werken maar twijfel je of het te doen is? Wil je wat meer leren over het werken met bladgoud, bladzilver of bladkoper? Lees dan vooral verder, want op deze pagina leg ik je alles uit over het aanbrengen van bladmetaal, het voorbehandelen van de ondergrond, de meest geschikte kleuren voor een basislaag en de afwerking.
Tip: alle producten die ik noem kun je onderaan deze pagina terugvinden en bestellen.
Wat is bladmetaal?
Bladmetaal wordt ook wel slagmetaal of imitatie bladgoud genoemd. In het Engels wordt het ook wel Dutch metal genoemd. Het zijn flinterdunne blaadjes gewalst metaal of een metaal legering van koper en zink of aluminium. De velletjes bladmetaal worden verkocht in boekjes van 25 stuks, met een vloeipapiertje tussen ieder blaadje.
Imitatie bladgoud moet je niet verwarren met echt bladgoud. Echt bladgoud bestaat uit meer dan 20 karaat goud. Deze velletjes goud zijn zo fijn en fragiel, en het aanbrengen kost dermate veel oefening, dat het voor een amateur eigenlijk niet is te gebruiken. Bovendien is echt bladgoud zeer kostbaar en daarom vaak geen voor de hand liggende keuze voor een gemiddeld make-over project. Wij hebben daarom alleen de slagmetalen in ons assortiment en de onderstaande uitleg richt zich daar dan ook op.
Ondergrond voor bladmetaal
Voor het mooiste resultaat kun je eerst een passende basiskleur aanbrengen. Het voordeel van de juiste kleur is dat het een heel natuurlijk effect geeft als je de velletjes bladmetaal niet precies overlappend aanbrengt. Als er nog wat kiertjes en gaatjes overblijven zal de gekleurde ondergrond er doorheen schemeren en dit zorgt voor een subtiel doorleefd effect. Je kunt voor de basis krijtverf of Soft Silk verf gebruiken, eventueel nadat je eerst multiprimer hebt aangebracht (bijvoorbeeld als je op kunststof werkt). Voordeel van Soft Silk is dat het minder poreus is en dat de verguldlijm daar minder snel intrekt.
Ondergrond kleur voor bladmetalen
Als ondergrond voor bladgoud wordt traditioneel gezien een bruinrode basiskleur gebruikt. Hiervoor werd rode klei (rode bolus) gebruikt als basis onder bladgoud en daarom zie je vaak die rode restanten terug op oude spiegellijsten of meubelen. Je kunt hiervoor de kleur Abbondanza Burgundy gebruiken.
Als ondergrond voor bladzilver is een zwarte of donkerblauwe basiskleur heel mooi. Bijvoorbeeld Black, Warm Black of Indigo Night.
Voor bladkoper kun je net als bij bladgoud de kleur Burgundy als basis gebruiken, of donkerbruin zoals bijvoorbeeld Dark Chocolate. Maar wat ook heel mooi is voor een geoxideerd koper effect, is een basis in Dusty Turquoise of Verdigris.
Laat dus gerust wat plekjes open, en maak je niet druk als het je niet lukt om het bladmetaal exact overlappend aan te brengen. De mooie basiskleur zorgt voor een fantastisch effect. Op de foto hieronder zie je heel duidelijk in de kiertjes en barstjes de zwarte ondergrond doorkomen.
Gebruik voor het aanbrengen van de basis verflaag een zachte synthetische kwast een synthetisch penseel of eventueel een sponskwastje, zodat je zo weinig mogelijk kwaststrepen creëert. Na droging kun je de verflaag eventueel weer even glad schuren. Bladmetaal is zo flinterdun dat je iedere oneffenheid in de ondergrond zult blijven zien. Als de verf iets te dik is kun je het een beetje verdunnen met water zodat het beter uitvloeit.
Waarmee breng je bladmetaal aan?
Voor het aanbrengen van bladmetaal gebruiken we een speciale verguldlijm. Verguldlijm wordt ook wel ‘aanlegmiddel’, ‘size’ of ‘mixtion’ genoemd. Verguldlijm kan op vrijwel ieder oppervlak worden aangebracht, zoals hout, beton, metaal, glas, keramiek, kunststof, etc. Het bijzondere aan verguldlijm is dat het zeer dun is en langdurig z’n kleefkracht behoudt. Na het aanbrengen blijft de lijm lange tijd kleverig, zodat je alle tijd hebt om op je gemak het bladmetaal aan te brengen.
Gebruik voor het aanbrengen van de verguldlijm een zachte synthetische kwast een synthetisch penseel of eventueel een sponskwastje, zodat er geen of nauwelijks kwaststrepen achterblijven. Iedere onregelmatigheid zul je namelijk blijven zien.
Tijdens het aanbrengen is verguldlijm wit van kleur. Na ongeveer een kwartiertje, of zodra de lijmlaag transparant is geworden, kun je de kleefkracht even testen met je knokkel. De lijmlaag mag niet echt nat aanvoelen, maar moet nog nét een beetje kleverig zijn. De huid van je knokkel moet er een beetje aan vast blijven kleven, vergelijkbaar met de kleefzijde van plakband. Gebruik niet je vingertoppen voor deze test, zuren en vetten uit je huid tasten het bladmetaal aan.
Al deze speciale eigenschappen van verguldlijm zorgen voor een optimaal resultaat en een prachtig glanzend metaal effect. Gebruik daarom voor het aanbrengen van bladmetaal geen andere lijm.
Bladgoud op glas
Hoewel verguldlijm op vrijwel iedere ondergrond kleeft, is het wel belangrijk dat de ondergrond goed vetvrij is. Zoals je op de bovenstaande foto kunt zien hecht verguldlijm zelfs op glas, waardoor je ook op glazen lampenkappen, vazen of flessen een laagje bladgoud, bladzilver of koper kunt aanbrengen. Maak daarvoor het glas eerst schoon en daarna goed vetvrij met alcohol. Als je op glas werkt hoef je niet eerst een basislaag met verf aan te brengen. Het is namelijk mooier dat je ook aan de binnenkant van het glas het bladgoud (of zilver / koper) ziet zitten. Bij het maken van de flesvaas op de foto hierboven heb ik eerst het deel waar ik geen bladgoud wilde hebben afgeplakt. Daarna bracht ik de verguldlijm aan en direct daarna haalde ik de tape weg om vervolgens de verguldlijm te laten drogen.
Ook bij onze Armeluiszilver-techniek werk je rechtstreeks op glas. Bij deze techniek creëren we met opzet allerlei onregelmatig gevormde kiertjes en plekjes. Hoe dat precies in z’n werk gaat wordt stap voor stap uitgelegd in de werkbeschrijving die je ontvangt bij het armeluiszilver pakket. Op de foto hieronder zie je rechts de armeluiszilver techniek op de glazen vazen en glaasjes. Je kunt dit uiteraard ook met goud of koper doen. De pakketten zijn in alle varianten verkrijgbaar.
Hoe moet je bladmetaal aanbrengen?
Zodra de verguldlijm transparant is geworden en je hebt de lijmlaag getest met je knokkel, leg je een velletje bladgoud of bladzilver op de lijmlaag en druk je het heel lichtjes aan met het bijbehorende tissuepapiertje of een zacht doekje. Probeer zoveel mogelijk het aanraken van bladmetaal met je blote handen te vermijden. Aanraken met je vingers zal het oxidatieproces versnellen. Om dit zoveel mogelijk te vermijden kun je wat talkpoeder gebruiken of katoenen handschoentjes dragen. Nog beter is om het bladmetaal in het boekje te laten zitten bij het aanbrengen. Even verderop bij de foto’s zie je hoe ik dat doe bij een spiegellijst.
Zorg dat de velletjes elkaar ietsje overlappen. Ga door tot het gehele oppervlak bedekt is en druk dan nog eens alle velletjes goed vast. Als je een mooi glanzend resultaat wilt (dus geen antieke look) moet je dit voorzichtig doen, om beschadigingen en krassen te vermijden. Je kunt daarvoor de velletjes tissuepapier uit het boekje gebruiken, of een stuk bakpapier of waxpapier over het bladgoud leggen en dan met een doekje alles aandrukken.
Veeg tenslotte met een zachte (schone en droge) kwast voorzichtig het overtollige bladmetaal weg. Je zult zien dat het bladmetaal alleen achterblijft op de plekjes waar verguldlijm is aangebracht.
Moet je bladmetaal afwerken?
Alle slagmetalen zullen in de loop der tijd gaan verkleuren en oxideren. Dit gebeurt onder invloed van zuurstof, maar verergert door aanraking met je vingers. Voor een duurzaam resultaat en een slijtvaste afwerking kun je het laagje bladgoud, -zilver of -koper afwerken met verschillende producten.
Abbondanza zijdeglans vernis geeft een slijtvaste afwerking en glans. Dit is een goede keuze voor bijvoorbeeld een tafelblad. Je kunt ook kiezen voor de extra matte vernis, maar daarmee gaat wel een deel van de glans verloren. Doe dit dus alleen als je een oud antiek zilver of goud effect wilt aanbrengen.
Boenwas heeft een subtielere glans, je kunt kiezen voor een kleurloze boenwas of een van onze gekleurde wassoorten voor een gepatineerd effect. Met lichtbruine antiekwas creëer je een warme glans. Colourwax Black is erg mooi op zilver. Boenwas en colourwax zijn geschikt voor kleinere accessoires, met name als je een doorleefd effect wilt creëren.
Schellak is een klassiek afwerkproduct voor bladmetalen. Het wordt hiervoor al van oudsher gebruikt. Schellak is transparant maar heeft een subtiele ambertint en dit geeft een warme glans aan alle kleuren bladmetaal.
Met Abbondanza Glaze kun je bladmetaal afwerken en tegelijk patineren. Ik adviseer Glaze Black voor zilver, glaze Brown is mooi voor goud en koper. Ook de glaze kleur Patina Green is trouwens mooi over koper. Daarna kun je desgewenst nog een laagje vernis aanbrengen voor extra slijtvastheid.
Antiek zilver effect met bladzilver
Op de foto’s hieronder laat ik je de belangrijkste stappen zien voor het creëren van een antiek zilver effect. Wil je graag het hele proces zien, klik dan hier, of op de foto, om de volledig video op ons YouTube kanaal te bekijken.
Antiek zilver stap voor stap
Als eerste bracht ik een basislaag aan met krijtverf in de kleur Warm Black. En na droging van de basislaag een dun laagje verguldlijm.
Tip: voor kleine voorwerpen of een smalle lijst zoals hier, is het handig om het boekje met bladmetaal op maat te knippen. Ik knipte het boekje in z’n geheel doormidden. Ten eerste heb je dan velletjes die beter passen, en je kunt op die manier de velletjes in het boekje laten zitten tijdens het aanbrengen. (In de video zie je dat beter dan op de foto)
Als de hele lijst bedekt is, veeg je het overtollige zilver weg. Zorg dat je niet al te netjes werkt, door juist hier en daar wat kiertjes te laten zitten schijnt de zwarte ondergrond door en creëer je de antieke look.
Vervolgens patineer je de zilverlaag met Abbondanza Glaze Black. Je brengt de glaze aan met een kwast en daarna veeg je het met een zacht doekje weer uit. De glaze blijft in de dieper gelegen delen achter en versterkte het verouderde effect.
Voor een diepe warme glans kun je desgewenst nog een paar laagjes schellak aanbrengen.
Schelpen vergulden met bladgoud
Een van de grappigste voorbeelden van de vele toepassingen van bladmetaal is denk ik wel mijn project om schelpen te vergulden. Ben je hier nieuwsgierig naar? Bekijk dan de volledige video op ons YouTube kanaal.
Disclaimer: Wij doen ons uiterste best een zo goed mogelijk advies te geven en alle technieken zijn in de praktijk door ons getest. Echter, de omstandigheden en materialen kunnen per situatie verschillen. Wij aanvaarden dan ook geen aansprakelijkheid voor de toepassing van de genoemde producten en technieken. Ons basisadvies is; lees altijd goed de gebruiksaanwijzingen, neem alle veiligheidsmaatregelen in acht en maak altijd een proefvlak om producten en technieken vooraf uit te testen. Bij twijfel kun je uiteraard altijd contact met ons opnemen.
© verftechnieken.nl
Op alle afbeeldingen en teksten op deze website rust copyright. Het is niet toegestaan content over te nemen zonder onze uitdrukkelijke toestemming!
- Bladgoud - Gold LeafAs low as € 9,95