Teakhout vergrijzen of whitewashen
Ik krijg regelmatig vragen over het verven van teak. Veel mensen willen hun goudbruine teakhouten meubelen een lichtere kleur of een vergrijsde uitstraling geven. Maar er doen veel verhalen de ronde over teakhout. Kun je het nu wel verven of niet? Wat is waar en wat is niet waar? In dit artikel zal ik wat uitleg en tips geven over het behandelen van teak.
Wat is teak?
Echt teakhout is afkomstig van de Teak boom, de ‘Tectona grandis’ die van nature voorkomt in Zuidoost-Azië en tegenwoordig veelal wordt aangeplant in de tropen. Het hout varieert in kleur van bruin tot goudbruin en heeft een matig grove nerf.
Teak voelt vettig aan door de aanwezigheid van olieachtige stoffen in het hout. Mede hierdoor is het heel goed bestand tegen weersinvloeden, is enorm duurzaam, krimpt en werkt weinig en dat allemaal zonder afwerking of speciaal onderhoud. Toch worden teakhouten meubelen vaak behandeld en onderhouden met olie, waardoor de originele oranjebruine kleur wordt behouden. En hoewel die kleur prachtig kan zijn, hebben veel mensen behoefte aan een ander tintje. Maar hoe pak je dat aan? En is dat überhaupt mogelijk?
Teak laten vergrijzen
Laat ik met de gemakkelijkste en meest voor de hand liggende methode beginnen: laat het hout gewoon op natuurlijke wijze vergrijzen! Hiervoor laat je teakhout gewoon lekker onbehandeld staan. Na verloop van tijd zal het hout gaat vergrijzen en wordt lichter van kleur. Dit gebeurt sneller als de meubelen buiten staan. Hoe snel, is afhankelijk van de weersomstandigheden en het klimaat. Als je dit vergrijsde, zilverachtige patina mooi vindt, moet je eventueel aangebrachte olielagen of sealers verwijderen en zeker niet meer opnieuw aanbrengen, omdat deze het vergrijzen juist tegengaan.
bron: detroitgardenworks.com
Teak verven
Stel je wilt het hout echt een kleurtje geven, dus dekkend schilderen. Kan dat? Zoals gezegd is teakhout van nature vettig. En daar hebben we direct een verfprobleem te pakken: door de oliën en zuren in het hout kan lak of verf sneller verkleuren, slecht drogen, hechtingsproblemen geven of afbladderen. Problemen met het verven van teakhout zijn dan ook niet 100% uit te sluiten, maar kun je vaak wel voorkomen door het hout te gronden met een aantal laagjes Schellak. Schellak fungeert als een buffer en sluit als het ware de lastige stoffen (kleurstoffen, olie e.d.) op in de ondergrond. Schellak werkt goed in combinatie met allerlei verfsoorten, maar kan niet buiten worden gebruikt. Op onze website leggen we uit wat schellak is en hoe het werkt.
Teak whitewash of greywash
Wat feitelijk beter zou zijn is een ademende afwerklaag. Hierbij worden de inhoudsstoffen van het hout niet opgesloten en kunnen via de poreuze afwerklaag naar buiten worden getransporteerd. Dit voorkomt bladderen en hechtingsproblemen. Daarom besloot ik een aantal tests te doen met producten die wel een kleurwaas aanbrengen (whitewash of greywash), maar het hout niet volledig afsluiten. Ik heb steeds een witte en een grijze variant gemaakt met ieder product. De meeste mensen vinden een wash trouwens sowieso veel mooier op hun teakhouten meubelen dan een dekkende verflaag, omdat je met deze techniek de houtstructuur blijft zien.
Kalkwas en grijze colourwax op teak
Hieronder zie je het effect van Abbondanza kalkwas en grijze kleurwas op onbehandeld teakhout.
De was geeft een subtiele kleurwaas, maar de basiskleur van het hout blijft redelijk goed zichtbaar. Door structuurverschillen kan er op de ene plek meer kleureffect ontstaan dan op andere. Maar dat kan juist wel een stoer effect geven. In ieder geval loop je met deze techniek geen kans op onthechting, afbladderen, etc. Wel zal de basiskleur van het meubel voor een groot deel bepalen wat het effect wordt, evenals restanten olie of was die nog in of op het hout aanwezig zijn.
Whitewash of greywash van Abbondanza krijtverf
Een wash van (verdunde) krijtverf is poreus en ademend. Voor de whitewash gebruikte ik een mix van Abbondanza krijtverf Pure White 1:1 met water. De grijze wash maakte ik van Abbondanza krijtverf Soft Grey in de zelfde verhouding van 1:1.
De afwerking met krijtverfwash gaf een gelijkmatiger en egaler en dekkender effect dan de kalkwas en grijze was. Dat komt omdat een wash meer op het hout ligt. Wel voelde het oppervlak iets ruwer aan. Dit komt vooral doordat de houtvezels zwellen door het water. Maar dat is heel eenvoudig op te lossen door het oppervlak naderhand even licht te schuren. Hou er ook rekening mee dat je een wash van krijtverf moet nabehandelen. Dit zou bijvoorbeeld kunnen met kleurloze boenwas omdat was poreus is. Ook transparante verniswas is enigszins ademend, evenals extra matte vernis. Maar wees terughoudend met zijdeglans of glanslagen, die zijn minder poreus en dan loop je weer het risico van onthechting. Hou er ook rekening mee dat een vernis de kleurstoffen in het hout kan activeren en daardoor het verkleuren van het hout kan versterken. Meer uitleg over whitewash vind je op de pagina whitewash op onze website. Meer uitleg over vergrijzen vind je op de pagina greywash op onze website.
Verniswas op teak
Tenslotte heb ik nog een test gedaan met verniswas. De verniswas gaf, net zoals de wash van krijtverf, een meer gelijkmatige kleurwaas. Verniswas hoef je niet af te werken. Een extra laag was of vernis is dus niet nodig.
Teakhout voorbehandelen en ontvetten
Voor alle testjes hierboven heb ik de onderkant van een teakhouten tafelblad gebruikt, omdat ik zeker wist dat deze helemaal onbehandeld was. Als je gaat werken op een eerder behandeld oppervlak moet je dit eerst van eventuele oude lagen ontdoen. Het is dan ook belangrijk om te achterhalen wat er eerder op het meubel is aangebracht; olie, lak, was, etc. Op onze themapagina Meubels restylen leggen we uit hoe je dit kunt achterhalen en hoe je te werk gaat.
Teakhouten buitenmeubelen
Zoals ik al aangaf gaat onbehandeld teakhout vanzelf mooi vergrijzen als je het buiten laat staan. Maar als je daar niet op wilt wachten, of je hebt een andere kleur voor ogen, dan kun je natuurlijk een van de genoemde technieken toepassen (behalve boenwas of colourwax). Meer tips & trucs over het behandelen van meubelen of accessoires vind je ook in dit artikel op ons blog.
Voorbeelden van bewerkt teakhout
Hieronder laat ik je nog een paar praktijkvoorbeelden zien van bewerkt teakhout. Allereerst een teakhouten eettafel die werd behandeld met Abbondanza Colourwax Grey. Het onderstel van de tafel is dekkend geschilderd met Abbondanza krijtverf Pure White.
Hieronder een ander voorbeeld. Dit tafelblad werd behandeld met een combinatie van Abbondanza colourwax Taupe en colourwax Grey. Dit zorgt voor een mooie warme vergrijsde look. Zo kun je met allerlei kleuren en combinaties experimenteren. Kijk in de webshop voor alle Abbondanza wax kleuren.
De kast hieronder werd behandeld met een wash van krijtverf in de kleur Taupe. Op de pagina Greywash op de website leggen we uit hoe je een krijtverfwash maakt en aanbrengt.
Ik hoop dat ik in dit artikel de meeste vragen over teakhout heb beantwoord.
Zoals gezegd; teak is op zich al een lastige houtsoort omdat het oliën en zuren bevat. Daarnaast zijn veel teakhouten meubelen ook nog regelmatig met olie onderhouden zodat ze nóg vetter zijn geworden. Weet je niet of jouw teakhouten meubelen zijn behandeld en zo ja; waarmee? Kijk dan vooral op onze handige themapagina Meubels restylen. Hier leggen we onder andere uit hoe je de ondergrond kunt herkennen en hoe je te werk gaat.
xoxo Mirjam
